طلاق یکی از راههای قانونی برای انحلال عقد نکاح است که در شرایط و به دلایل مختلفی میتواند رخ دهد.
اما در کنار طلاقهای واقعی، نوعی از طلاق به نام “طلاق صوری” نیز وجود دارد که در آن زن و شوهر با وجود تمایل به ادامه زندگی مشترک، به قصد دور زدن قانون یا رسیدن به منافع غیرشرعی، اقدام به طلاق میکنند.
در این محتوا به بررسی حکم شرعی و قانونی طلاق صوری و پیامدهای آن میپردازیم.
فهرست مطالب
حکم شرعی طلاق صوری
از نظر شرع اسلام، هر عملی که با نیت فریب و خدعه انجام شود، حرام و غیرقابل قبول است. طلاق صوری نیز از این قاعده مستثنی نیست و به دلیل فریبکاری و سوء استفاده از احکام شرعی، حرام دانسته شده است.
در احادیث و روایات متعددی از پیامبر اکرم (ص) و ائمه اطهار (ع) به حرمت طلاق صوری اشاره شده است. به عنوان مثال، امام علی (ع) میفرمایند: “هر کس به طلاق زنش سوء استفاده کند، خداوند او را لعنت کند.” (بحار الانوار، ج 77، ص 161)
دلایل حرمت طلاق صوری از نظر شرع اسلام عبارتند از:
تضعیف حق و حقوق زن: در طلاق صوری، زن از بسیاری از حقوق و مزایای خود مانند مهریه، نفقه و حضانت فرزند محروم میشود.
سوء استفاده از احکام شرعی: طلاق صوری نوعی سوء استفاده از احکام شرعی طلاق برای رسیدن به اهداف غیرشرعی است.
ایجاد فریب و خدعه: در طلاق صوری، زن و شوهر یکدیگر را فریب میدهند و وانمود میکنند که قصد جدایی واقعی دارند، در حالی که چنین قصدی ندارند.
قانونی بودن یا نبودن طلاق صوری
در قانون جمهوری اسلامی ایران، طلاق صوری جرم محسوب میشود و مجازاتهایی برای آن در نظر گرفته شده است.
ماده 607 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375، “هر کس با توسل به امور غیر واقعی و خلاف شرع، به قصد اضرار به غیر، طلاق زن خود را به یکی از دفاتر ثبت طلاق ثبت کند، به حبس از یک تا دو سال یا پرداخت دو تا بیست میلیون ریال جزای نقدی محکوم میشود.
بیشتر بخوانید: چرا درمان HIV (ایدز) دشوار است؟
علاوه بر مجازاتهای کیفری، طلاق صوری در برخی موارد میتواند آثار حقوقی منفی برای زن و شوهر داشته باشد. به عنوان مثال، در صورتی که طلاق صوری برای فرار از پرداخت مهریه یا نفقه انجام شده باشد، زن میتواند از طریق مراجع قضایی حقوق خود را مطالبه کند.
پیامدهای طلاق صوری
طلاق صوری علاوه بر حرمت شرعی و غیرقانونی بودن، پیامدهای منفی دیگری نیز برای زن و شوهر و جامعه به دنبال دارد.
برخی از این پیامدها عبارتند از
ایجاد بیاعتمادی و سوءظن در زندگی مشترک: طلاق صوری میتواند اعتماد بین زن و شوهر را از بین ببرد و زمینه را برای سوءظن و اختلافات بیشتر فراهم کند.
آسیبهای روحی و روانی: طلاق صوری میتواند برای زن و شوهر، به خصوص زن،
ضربه به ارزشها و باورهای دینی: طلاق صوری نوعی بیاعتنایی به ارزشها و باورهای دینی است و میتواند به دینزدگی و
ضعف بنیان خانواده: طلاق صوری یکی از عواملی است که میتواند بنیان خانواده را سست کند و به فروپاشی آن منجر شود.
نتیجه گیری
طلاق صوری به دلایل شرعی و قانونی حرام و غیرمجاز است. این نوع طلاق نه تنها حقوق و منافع زن را تضعیف میکند، این نوع طلاق میتواند پیامدهای منفی برای جامعه نیز به دنبال داشته باشد.