آیا داروی ولبان اعتیاد آور است ؟

بوپروپیون که با نام ولبان در ایران مشهور است؛ در حقیقت یک داروی ضد افسردگی بوده که در بعضی از موارد تحت عنوان آرام بخش استفاده می گردد و نیز بعنوان داروی کمکی در ترک سیگار و کم کردن میل به مصرف نیکوتین از آن بهره گرفته می شود.

لازم به ذکر است این دارو چهارمین دارو در درمان افسردگی محسوب شده و در بعضی از موارد به عنوان داروی ضد میگرن نیز تجویز می گردد.

گفتنی است مصرف نمودن داروی بوپروپیون عموما موجب زیاد شدن وزن و کاهش میل جنسی نمی گردد اما در برخی موارد افزایش و کاهش وزن نیز دیده شده است. در ادامه این مطلب همراه روانکده باشید تا هم با این دارو بیشتر آشنا شویم و هم به این سوال اعتیاد آور بودن یا نبودن این دارو پاسخ دهیم.

مکانیسم داروی بوپروپیون

در حقیقت این دارو، بازجذب نوراپی نفرین و احتمالاً دوپامین را مهار می نماید که این موضوع موجب رخ دادن نیمرخ عوارضی می گردد که اصلی ترین مشخصه آن، خطر پایین رخوت زایی یا کژکاری جنسی، به همراه کم شدن وزن مختصر در حین درمان حاد و بلند مدت می باشد. لازم به ذکر است قطع شدگی بوپروپیون با هیچ نوه سندرم ترک (محرومیت) همراه نمی باشد.

گفتنی است بوپروپیون تنها دارویی می باشد که از سمت اداره دارو و غذای ایالات متحده به منظور جلوگیری از دوره های افسردگی فصلی در بیماران دچار اختلال عاطفی فصلی تأیید شده می باشد.

هر چند موارد کاربرد داروی بوپروپیون به عنوان خط اول تک دارویی رو به افزایش می باشد؛ با این حال اما در درصد قابل توجهی از موارد، این دارو در جایگاه درمان کمکی در کنار دیگر ضد افسردگی ها تجویز می گردد. لازم به ذکر است بوپروپیون همچنین تحت نام تجاری زیبان در فرآیند درمان ترک سیگار نیز استفاده می شود.

اشکال دارویی بوپروپیون

این دارو در اصل در سه شکل موجود می باشد:

• روزی سه بار مصرف می شود
• روزی دوبار مصرف می گردد
• روزی یکبار مصرف می شود

لازم به ذکر است انواع مختلف دارو دارای جزء فعال یکسانی بوده اما از لحاظ خصوصیات دارویی و دفعات مصرف با همدیگر متفاوت است. در حقیقت تعادل زیستی فرآورده های تجاری و ژنریک گوناگون داروی بوپروپیون در گزارش های گوناگون یکسان نبوده است.

گفتنی است مکانیسم اثر ضد افسردگی این دارو شناخته شده نمی باشد. هر چند به احتمال زیاد این دارو بواسطه مهار بازجذب دوپامین و نوراپی نفرین عمل می نماید. همانگونه که ذکر شد؛ بوپروپیون به ناقل دوپامین در مغز متصل می گردد.

موارد مختلف درمانی داروی ولبان

در حقیقت اثربخشی درمانی این دارو در افسردگی هم در بیماران بستری و هم در بیماران سرپایی، اثبات شده می باشد. گفتنی است این دارو در بیماران دچار اختلال عاطفی فصلی در جلوگیری از بروز دوره های افسردگی اساسی فصلی مؤثر بوده است.

لازم به ذکر است داروی ولبان به همراه برنامه های تعدیل رفتار در امر ترک سیگار استفاده می شود. در اصل این دارو در آن دسته بیمارانی به کار گرفته می شود که دارای انگیزه بالایی بوده و از یک حمایت رفتاری ساختار یافته برخوردار می باشند. لازم به ذکر است اثر بخشی داروی بوپروپیون در صورتی که با جایگزین های نیکوتین تجویز گردد؛ زیاد می شود.

داروی بوپروپیون در افراد دچار اختلال دوقطبی نوع یک کمتر از سه حلقه ای ها سبب ایجاد مانیا امی گردد؛ هر چند این احتمال به صورت کلی منتفی نیست.

بیشتر بخوانید: قرص آرامبخش و ضد استرس

افزون بر این احتمال تشدید یا بوجود آمدن اختلال دو قطبی نوع دو تندچرخی بر اثر این دارو کمتر از دیگر داروهای ضد افسردگی می باشد؛ با این حال اما شواهد مربوط به مصرف داروی ولبان در بیماران دچار اختلال دوقطبی محدود می باشد.

لازم به ذکر است داروی بوپروپیون در آن دسته افرادی که به صورت همزمان دچار اختلال کم توجهی/ بیش فعالی و افسردگی است یا آن افرادی که به صورت همزمان مبتلا به اختلال سلوک یا سوء مصرف مواد مخدر هستند؛ انتخاب مناسبی است. در حقیقت داروی بوپروپیون را می توان در بیمارانی که با مصرف محرک های روانی دچار تیک می شوند نیز مورد نظر قرار داد.

ذکر این نکته حائز اهمیت است که امکان دارد بوپروپیون با اثرات سرخوشی آور همراه باشد؛ لذا مصرف نمودن آن در افرادی که دارای سابقه سوء مصرف مواد می باشند؛ ممنوع است؛ با این حال اما این دارو به موجب اثرات دوپامینرژیک به عنوان درمان کاهش میل به مصرف کوکائین در افرادی که این ماده را ترک نموده اند؛ بررسی شده است.

گفتنی است اکثرا این دارو به داروهای دیگر افزوده می گردد تا عوارض جنسی آنان را خنثی نماید و این امکان وجود دارد تا در افراد غیر افسرده دچار اختلال کمبود میل جنسی، مؤثر واقع باشد. همچنین این دارو ممکن است موجب بهبود انگیختگی جنسی، تکمیل ارگاسم و رضایت جنسی گردد.

عوارض داروی ولبان

از شایع ترین عوارض این دارو می توان به سردرد، بی خوابی، شکایات مربوط به دستگاه تنفسی فوقانی و تهوع اشاره نمود. همچنین بی قراری، سراسیمگی، و تحریک پذیری نیز امکان دارد رخ دهد. لازم به ذکر است در بیماران مبتلا به اضطراب شدید یا اختلال وحشت زدگی، این دارو نباید آغاز گردد.

در بعضی از موارد این دارو علایم روان پریشانه همچون توهم، هذیان و نیز دلیریوم را بوجود می آورد و این بیش از همه به موجب اثر تقویت کننده ای است که این دارو بر انتقال عصبی دوپامینرژیک می گذارد.

مهم ترین نکته در ارتباط با این دارو این می باشد که موجب افت وضعیتی فشارخون، ازدیاد وزن، خواب آلودگی در طول روز نمی شود و تنها بعضی از بیماران ممکن است دچار خشکی دهان یا یبوست و کاهش وزن شوند. در حقیقت فشارخون بالا در بعضی از بیماران دیده شده است؛ با این حال اما این دارو هیچ تغییر چشمگیری در وضعیت قلب و عروق یا آزمایشهای بالینی بوجود نمی آورد.

به موجب مصرف بیش از اندازه این دارو، موارد معدودی مرگ گزارش شده است.در حقیقت فرجام نامساعد به موجب بیش مصرف مربوط به موارد مقادیر بسیار زیاد و بیش مصرف چندین دارو بوده است.

لازم به ذکر است حدوداً در یک سوم موارد بیش مصرف، تشنج بروز پیدا کرده و این عارضه وابسته به دوز است. در حقیقت آن دسته افرادی که دچار تشنج شده اند؛ به صورت متوسط دوز به مراتب بالاتری را مصرف نموده اند.

نتیجه گیری

در این مقاله به بررسی داروی ولبان پرداختیم و چیستی این دارو و عوارض آن را مورد بررسی قرار دادیم. نظر شما در باره این دارو چیست؟ آیا شما یا یکی از نزدیکانتان از این دارو استفاده کرده است؟ با ما و سایر کاربران به اشتراک بگذارید.