افسردگی بعد از زایمان

همه می‌دونن که تولد یه نی‌نی چقدر می‌تونه قشنگ و هیجان‌انگیز باشه. اما یهو می‌بینی که بعد از این اتفاق قشنگ، یه غم و غصه‌ای به سراغت می‌آد که انگار هیچوقت تمومی نداره. این غم و غصه، اسمش “افسردگی بعد از زایمانه”.

افسردگی پس از زایمان چیه؟

دلایل مختلفی برای افسردگی بعد از زایمان وجود داره که میشه اونها رو به دو دسته کلی تقسیم کرد:

•  عوامل فیزیکی:

تغییرات هورمونی: بعد از زایمان، سطح هورمون‌های استروژن و پروژسترون به طور ناگهانی کاهش پیدا می‌کنه. این تغییر هورمونی می‌تونه باعث نوسانات خلقی، اضطراب و افسردگی بشه.
کمبود خواب: مراقبت از یه نوزاد تازه متولد شده می‌تونه خیلی خسته‌کننده باشه و کمبود خواب می‌تونه خطر ابتلا به افسردگی رو افزایش بده.
مشکلات جسمی: برخی از مشکلات جسمی، مثل کم‌کاری تیروئید، می‌تونن خطر ابتلا به افسردگی بعد از زایمان رو افزایش بدن.

• عوامل روانی:

سابقه افسردگی: خانم‌هایی که سابقه افسردگی دارن، بیشتر در معرض خطر ابتلا به افسردگی بعد از زایمان هستن.
اضطراب و استرس: اضطراب و استرس مربوط به زایمان و مراقبت از نوزاد می‌تونه خطر ابتلا به افسردگی رو افزایش بده.
مشکلات زناشویی: مشکلات زناشویی می‌تونه باعث اضطراب، افسردگی و تنهایی در خانم‌ها بشه.
تنهایی و نداشتن حمایت: خانم‌هایی که از طرف خانواده و دوستانشون حمایت کافی رو دریافت نمی‌کنن، بیشتر در معرض خطر ابتلا به افسردگی بعد از زایمان هستن.

علائم افسردگی بعد از زایمان (PPD) چیه؟

PPD یه بیماری روحیه بعد از زایمانه که خیلی هم شایع هست و ممکنه برای 15 تا 20 درصد از خانوما اتفاق بیفته. این بیماری میتونه علائم مختلفی داشته باشه، از جمله:

1. غم و اندوه یا حس داغونی
2. اضطراب و دلشوره
3. تغییر خلق و خو
4. گریه زیاد
5. بی‌علاقگی به کارهایی که قبلاً دوست داشتید
6. مشکل در خواب یا خوابیدن بیش از حد
7. مشکل در تمرکز و فکر کردن
8. خستگی و بی‌حوصلگی
9. تغییرات اشتها – پرخوری یا کم‌خوری
10. افکار وحشتناک مثل آسیب به خود یا نوزاد

اگه 5 تا یا بیشتر از این علائم رو به مدت دو هفته یا بیشتر داری، ممکنه PPD داشته باشی. خیلی مهمه که در اسرع وقت با دکتر یا ماما صحبت کنی. PPD یه بیماری قابل درمانه و راه‌های مختلفی برای کمک به شما وجود داره.

چند درصد از خانم ها در ایران به افسردگی دچار میشن؟

دقیق نمیشه گفت چند درصد از خانوما تو ایران افسردگی بعد از زایمان میگیرن، چون این بیماری میتونه خفیف یا شدید باشه و خیلی از خانوما به خاطر ترس از قضاوت یا خجالت، حرفی ازش نمیزنن.

اما خب، تحقیقات نشون داده که بین 10 تا 30 درصد از خانوما تو ایران ممکنه بعد از زایمان افسردگی بگیرن. این آمار میتونه به خاطر چیزای مختلفی مثل: روش تشخیص افسردگی، فرهنگ و رسم و رسوم هر منطقه، دسترسی به دکتر و روانشناس، متفاوت باشه.

بعضی تحقیقات دیگه هم میگن که شاید تا 50 درصد از خانوما تو ایران در معرض خطر افسردگی بعد از زایمان باشن.

حالا چه چیزایی میتونه خطر افسردگی بعد از زایمان رو بیشتر کنه؟

اگه قبلا افسردگی یا بیماری روحی دیگه ای داشتی
اگه تو بارداری های قبلی هم افسردگی بعد از زایمان گرفتی
اگه تو زندگی مشترکت مشکل داری
اگه کسی نیست که تو این دوران بهت کمک و دلگرمی بده
اگه بارداری ناخواسته بود
اگه تو دوران بارداری یا بعد از زایمان مشکل جسمی یا روحی داشتی

بیشتر بخوانید: دکتر افسردگی در تبریز

چیکار کنیم که بعد از زایمان افسردگی نگیریم

یک سری موارد وجود داره که میشه به کمک اونا تا حدی از افسرده شدن پیشگیری کرد که به سه بخش تقسیم میشه

قبل از بارداری

با یه روانشناس مشورت کن. اگه قبلا افسردگی یا مشکل روحی داشتی، قبل از باردار شدن با یه روانشناس صحبت کن. اینطوری میتونی بفهمی چی باعث افسردگی میشه و چیکار کنی که بعد از زایمان دوباره سراغت نیاد.

یه گروه حمایتی پیدا کن. با دوستات، خانوادت و مامانای دیگه یه گروه حمایتی تشکیل بده. اینطوری میتونی با هم درد و دل کنید و از هم کمک بگیرید.

یاد بگیر چطوری با استرس و اضطراب مقابله کنی. تکنیک های آرامش بخش مثل مدیتیشن و یوگا رو یاد بگیر. اینطوری اگه بعد از زایمان دچار افسردگی شدی، میتونی خودت رو آروم کنی.

در دوران بارداری

به طور مرتب به دکتر و ماما مراجعه کن. مراقبت های دوران بارداری خیلی مهمه. اینطوری هم از سلامت خودت و هم از سلامت بچت مطمئن میشی. ورزش کن.

ورزش کردن باعث میشه حالت خوب بشه و اضطرابت کم بشه. غذاهای سالم بخور. یه رژیم غذایی سالم و متعادل داشته باش.خواب کافی داشته باش: خواب کافی برای سلامتیت خیلی مهمه. الکل و مواد مخدر مصرف نکن. اینها خطر افسردگی بعد از زایمان رو بیشتر می کنن.

پس از زایمان

از دیگران کمک بگیر. از همسرت، خانوادت و دوستات برای مراقبت از نوزاد و انجام کارهای خونه کمک بخواه.
به خودت استراحت بده. به اندازه کافی استراحت کن و به بدنت فرصت بده تا بعد از زایمان بشه. ورزش کردن رو ادامه بده. به خوردن غذاهای سالم ادامه بده. به خودت برس.

زمانی رو برای خودت اختصاص بده و کارهایی رو انجام بده که دوست داری. اگه علائم افسردگی داشتی، با یه روانشناس صحبت کن.یادت باشه که هر بارداری و زایمانی با بقیه فرق داره و هیچ راه واحدی برای پیشگیری از افسردگی بعد از زایمان وجود نداره. مهم ترین چیز اینه که از خودت مراقبت کنی و اگه نیاز داشتی، از دیگران کمک بگیری.