مطمئنا اسم وسواس به گوش تان خورده است، برخی آن را یک بیماری و برخی دیگر آن را اختلال می نامند. وسواس باعث می شود خود فرد بیشتر از هرکس دیگری سختی بکشد؛ اما نقطه مثبت این است که وسواس قابل درمان است و در صورتی که به این اختلال دچار شدید می توانید به کمک یک مشاور آن را درمان کنید. در این مقاله می خوهیم انواع وسواس را برای تان توضیح دهیم پس در ادامه همراه ما باشید تا بیشتر با وسواس و انواع آن آشنا شویم.
فهرست مطالب
وسواس ها و اجبار های رایج چیست؟
هزاران نوع OCD وجود دارد. متخصصان در مورد وسواس ها و اجبار هایی که معمولا با آن ها مواجه می شوند، به جزئیات می پردازند.
وسواس های رایج عبارتند از: ترس از آلودگی / میکروب ها، ایجاد آسیب (شاید با ضربه زدن به شخصی با ماشینی که قصد ندارید)، اشتباه کردن (باز گذاشتن درب)، بلایا (ایجاد آتش سوزی)، اعداد خاص (مانند 13 و 666)، افکار خشونت آمیز ناخواسته (فکر آسیب رساندن به یک عزیز) و …
وسواس
افکار، تصاویر یا تکانه هایی که بار ها و بار ها رخ می دهند و احساس می کنند خارج از کنترل فرد هستند. فرد نمی خواهد این ایده ها را داشته باشد. او آن ها را آزاردهنده و ناخواسته می داند و معمولا می داند که منطقی نیستند.
آن ها با احساسات ناخوشایندی مانند: ترس، انزجار، شک یا این احساس سر و کار دارند که کار ها باید به گونه ای انجام شوند که از نظر فرد «درست است». آن ها زمان زیادی را صرف می کنند و مانع از انجام فعالیت های مهمی می شوند.
اجبار
رفتار ها یا افکار تکراری که فرد برای خنثی کردن یا از بین بردن وسواس های خود انجام می دهد. افراد مبتلا به OCD متوجه می شوند که این تنها یک راه حل موقتی است، اما بدون راه حل بهتری برای مقابله، آن ها بر اجبار به عنوان یک فرار موقت تکیه می کنند.
اجبار همچنین می تواند شامل اجتناب از موقعیت هایی باشد که باعث ایجاد وسواس می شود و بسیار اجبار ها وقت گیر هستند.
وسواس چند مدل دارد؟
وسواس ها به دو زیرگروه، یعنی وسواس های خودزا و وسواس های واکنشی، دسته بندی می شوند که از نظر قابلیت شناسایی محرک های برانگیخته، تجربیات ذهنی، محتوا و فرآیند های شناختی بعدی متفاوت هستند.
وسواس خودزا
وسواس های خودزا تمایل دارند بدون محرک های برانگیخته قابل شناسایی به طور ناگهانی به آگاهی بیایند که به عنوان خود دیستونیک و به اندازه کافی منفور برای دفع تلقی می شوند و شامل افکار یا تکانه های جنسی، پرخاشگرانه و غیراخلاقی می شوند.
وسواس واکنشی
وسواس های واکنشی توسط محرک های خارجی قابل شناسایی برانگیخته می شوند که برای انجام کاری نسبت به محرک ها به اندازه کافی واقعی و منطقی تلقی می شوند و شامل افکاری در مورد آلودگی، اشتباه، تصادف، عدم تقارن، از دست دادن و غیره هستند.
ما تفاوت بین دو نوع وسواس را توضیح دادیم. به طور خاص، وسواس های خودزاد منجر به ارزیابی در مورد «کنترل بر فکر» و «اهمیت فکر» و استفاده مکرر از «راهبرد های کنترل اجتنابی» می شوند، در حالی که وسواس های واکنشی با ارزیابی در مورد «مسئولیت» و استفاده مکرر از «راهبرد های کنترل مقابله ای» مرتبط هستند.
وسواس های رایج
وسواس آلودگی
- مایعات بدن (به عنوان مثال: ادرار، مدفوع)
- میکروب ها – بیماری ها (مثلا: تبخال، HIV)
- آلاینده های محیطی (مثلا: آزبست، تشعشع)
- مواد شیمیایی خانگی (مثلا: پاک کننده ها، حلال ها)
- خاک
وسواس از دست دادن کنترل
بیشتر بخوانید:
انواع وسواس فکری
- ترس از اقدام بر اساس انگیزه آسیب رساندن به خود
- ترس از اقدام بر اساس انگیزه برای آسیب رساندن به دیگران
- ترس از تصاویر خشن یا وحشتناک در ذهن فرد
- ترس از بیان فحاشی یا توهین
- ترس از سرقت اجسام
وسواس صدمه
- ترس از مسئول بودن برای اتفاقی وحشتناک (مثلا: آتش سوزی، دزدی)
- ترس از آسیب رساندن به دیگران به دلیل عدم احتیاط کافی (مثال: انداختن چیزی روی زمین که ممکن است باعث لغزش کسی شود و به خودش آسیب برساند)
- نگرانی در مورد یکنواختی
- نگرانی در مورد به خاطر سپردن
- ترس از دست دادن یا فراموش کردن اطلاعات مهم هنگام بیرون انداختن چیزی
- ناتوانی در تصمیم گیری در مورد نگه داشتن یا دور انداختن وسیله ای
- ترس از دست دادن وسیله ها
افکار جنسی ناخواسته
- افکار یا تصاویر جنسی ممنوع یا منحرف
- انگیزه های جنسی ممنوع یا منحرف در مورد دیگران
- وسواس در مورد همجنس گرایی
- وسواس جنسی که شامل کودکان یا محارم می شود.
- وسواس در مورد رفتار جنسی پرخاشگرانه نسبت به دیگران
وسواس های مذهبی
- نگرانی در مورد توهین به خدا یا نگرانی در مورد کفرگویی
- توجه بیش از حد به درست یا غلط بودن مسائل مذهبی
سایر وسواس ها
- نگرانی در مورد ابتلا به یک بیماری یا بیماری جسمی (نه از طریق آلودگی، به عنوان مثال، سرطان)
- ایده های خرافی در مورد اعداد خوش شانس – بدشانس، رنگ های خاص
اجبار های رایج
شستشو و نظافت
- شستن بیش از حد دست ها یا به روشی خاص
- دوش گرفتن زیاد، حمام کردن، مسواک زدن، نظافت یا استفاده از سرویس بهداشتی
- تمیز کردن بیش از حد وسایل منزل یا اشیاء دیگر
- انجام کار های دیگر برای جلوگیری یا حذف تماس با آلاینده ها
چک کردن
- بررسی این که آیا به دیگران آسیبی رسانده اید یا خیر
- بررسی این که آیا به خودتان آسیبی نرسانده اید
- بررسی این که هیچ اتفاق وحشتناکی رخ نداده است
- بررسی این که اشتباه نکرده اید
- بررسی برخی از قسمت های وضعیت فیزیکی یا بدن تان
تکرار شونده
- بازخوانی یا بازنویسی
- تکرار فعالیت های معمول (مثلا: داخل یا خارج شدن از در، بلند شدن یا پایین آمدن از صندلی)
- تکرار حرکات بدن (به عنوان مثال: ضربه زدن، لمس کردن، پلک زدن)
- تکرار فعالیت ها به صورت چندین بار (مثال: انجام یک کار سه بار زیرا سه عدد “خوب”، “درست”، “ایمن” است)
اجبار های ذهنی
- بررسی ذهنی رویداد ها برای جلوگیری از آسیب (به خود، دیگران، برای جلوگیری از عواقب وحشتناک)
- دعا برای جلوگیری از آسیب (به خود، دیگران، برای جلوگیری از عواقب وحشتناک)
- شمارش در حین انجام یک کار برای پایان دادن به عدد “خوب”، “درست” یا “ایمن”.
- لغو (مثال: جایگزینی کلمه “بد” با کلمه “خوب” برای لغو آن)
سایر اجبار ها
- جمع آوری اقلامی که منجر به شلوغی قابل توجهی در خانه می شود (که احتکار نیز نامیده می شود)
- مرتب کردن وسیله ها یا مرتب کردن آن ها تا زمانی که “احساس درستی داشته باشید.”
- گفتن، درخواست یا اعتراف برای اطمینان خاطر
- اجتناب از موقعیت هایی که ممکن است وسواس شما را تحریک کند.
سخن آخر
وسواس دارای انواع مدل ها است که برخی را وسواس و برخی را اجبار می گویند اما هرکدام از این ها اختلالی عذاب آور است که باید به کمک یک روانشناس یا مشاور به مرور حل شود. هدف این مقاله آشنایی شما با همه مدل های وسواس و اجبار است تا در صورت مبتلا بودن به هر یک اقدام به رفع آن کنید.
چطوری می تونم باهاتون ارتباط بر قرار کنم
مشاوره برای رابطه هم دارید؟
شما پیج اینستا هم دارین؟
بسیار عالی بود