در عصر حاضر رفتارهای ضد اجتماعی افزایش چشمگیری داشتند و موجب شده اند که آسیب‌های اجتماعی بسیاری به صورت گسترده افراد و جوامع را تهدید کنند. در این مقاله از روانکده قصد داریم آسیب های اجتماعی و راه‌های مقابله با آنها را بررسی کنیم.
فهرست مطالب
تعریف آسیب اجتماعی
آسیب اجتماعی حاصل رفتارهای ضد اجتماعی فردی یا جمعی می‌باشد که به صورت عمدی یا غیرعمدی صورت می‌گیرند و موجب آزار و ناراحتی افراد دیگر می‌شوند یا صدمات اجتماعی، اقتصادی، روانی و محیطی به جامعه وارد می‌کنند.
ویژگی کلیدی آسیب های اجتماعی چیست؟
آسیب‌های اجتماعی شامل مفهومی است که از تعاریف قانونی «جرم» فراتر رفته و اعمال غیراخلاقی، نادرست و آسیب‌رسان را که لزوماً غیرقانونی نیستند، شامل می‌شود. در سال 1945 میلادی ادوین ساترلند از آسیب‌های اجتماعی به عنوان “جنایات یقه سفید” نام برد.
مطلب مرتبط: شخصیت INTP چیست؟
رفتار ضد اجتماعی چیست؟
رفتار ضد اجتماعی هر رفتاری را توصیف می کند که نسبت به دیگران مخل و خصمانه باشد. اغلب اوقات؛ مشخصه چنین اقداماتی پرخاشگری عمدی و ارادی نسبت به افراد دیگر است.
افراد با رفتارهای ضداجتماعی به میل خود از جامعه کناره گیری می کنند و عملکرد مخالف سنت ها و هنجارهای اجتماعی دارند.
ضد اجتماعی بودن با خجالتی بودن یکسان نیست؛ افراد ضداجتماعی نمی‌خواهند با مردم به صورت دوستانه معاشرت کنند؛ اما یک فرد خجالتی اجتماع محتاط تر است زیرا از تعامل می ترسد.
علاوه بر این، اصطلاح «غیراجتماعی» از ضد اجتماعی نیز متمایز است. غیراجتماعی به افرادی اطلاق می‌شود که اجتماعی نیستند و ضداجتماعی افرادی را توصیف می‌کند که مخالف اجتماعی بودن هستند و رفتارهایشان با آداب و رسوم اجتماعی مخالف است. برخی از رفتارهای ضداجتماعی شامل موارد زیر می‌باشند:
- دروغگویی و فریبکاری
- نقض هنجارها و قوانین اجتماعی
- سوء مصرف مواد مخدر و الکل در مکان‌های عمومی
- رفتار بی‌ملاحظه یا مزاحمت برای همسایه ها (مثل پخش موسیقی با صدای بلند)
- قلدری و توهین به شخص یا گروه خاصی از افراد
- استفاده از خشونت و تهدید علیه یک فرد یا گروهی از افراد
- خرابکاری و شکستن اموال عمومی یا خصوصی
- رانندگی پرخطر و بی حتیاط
- استفاده نادرست از خودروها و وسایل نقلیه (مانند مسابقات خیابانی)
- ریختن زباله در فضاهای عمومی یا خصوصی
- تجاوز به اموال خصوصی یا عمومی
- آزار کلامی یا فیزیکی افراد ناتوان یا سالخورده
- رفتارهای مزاحمت آمیز در مکان‌های عمومی
- ترساندن دیگران از طریق تهدید یا خشونت واقعی
- مزاحمت حیوانات ( صدای پارس سگ خانگی)
- مزاحمت‌های تلفنی و …
چه عواملی باعث رشد آسیب‌های اجتماعی می‌شوند؟
رفتار ضد اجتماعی ممکن است نتیجه چندین عامل باشد. برخی از عوامل برجسته ای که ممکن است بر رشد رفتارهای ضداجتماعی و گسترش آسیب‌های اجتماعی تأثیر بگذارند عبارتند از:
- شرایط محیطی بیرون(مثلاً مدرسه، گروه دوستان، موقعیت اجتماعی)
- خانواده
- شخصیت (مثلاً مشکلات ناشی از خشم و پرخاشگری) و ژنتیک خاص
- اختلال شخصیت ضد اجتماعی (یک بیماری روانی جدی است که با فقدان شدید آگاهی اجتماعی مشخص می شود)
آسیب شناسی اجتماعی چیست؟
در علوم اجتماعی برخی رفتارها و اعمال انحرافی به عنوان آسیب شناسی اجتماعی شناخته می شوند. در پزشکی؛ آسیب شناسی به معنای مطالعه علل و عوارض بیماری است که معمولاً در محیط آزمایشگاهی انجام می شود. روانشناسان و جامعه شناسان مدرن با به کار بردن همین مفهوم در جامعه؛ شروع به استفاده از اصطلاح آسیب شناسی اجتماعی برای اشاره به مشکلات یا رفتارهایی کرده اند که هنجارهای اجتماعی را نقض می کنند و اغلب بر جامعه تأثیر منفی می گذارند.
مطلب مرتبط: روانکاوی چیست ؟
در کل؛ آسیب شناسی اجتماعی یک اصطلاح فنی است که برای اشاره به رفتارهای انحرافی یا اعمالی که جوامع توافق کرده اند غیراخلاقی یا غیرقابل قبول است؛ استفاده می شود.
به عنوان مثال؛ در بیشتر فرهنگ ها، قتل به عنوان یک رفتار انحرافی یا آسیب شناسی اجتماعی تلقی می شود، زیرا برای جامعه مضر است و از یکی از مرزهای اساسی اجتماعی تخطی می کند. علاوه بر این، بی خانمانی را می توان یک آسیب شناسی اجتماعی در نظر گرفت، زیرا هنجارهای اجتماعی را زیر پا می گذارد.
چگونه می‌توان از آسیب‌های اجتماعی پیشگیری کرد؟
با پیشگیری از علل رفتارهای ضد اجتماعی می‌توان از آسیب‌های اجتماعی در جوامع پیشگیری کرد؛ اما آیا می‌توان رفتارهای ضد اجتماعی را متوقف کرد؟
از اقدامات زیر می‌توان برای جلوگیری از بروز رفتارهای ضد اجتماعی و کاهش آسیب‌های اجتماعی استفاده کرد:
- حمایت از قربانیان آسیب‌های اجتماعی و تشویق آنها به صبحت کردن در مورد حادثه ای که برایشان رخ داده است.
- تدوین قوانین مدنی که مرزهایی را برای مجرمان و مرتکبین تعیین می‌کند و تعامل یا رفتار آنها را محدود می نماید.
- تشکیل گروه‌هایی برای ارزیای شواهد و مبارزه با مشکل آسیب‌های اجتماعی.
- طرح برنامه‌هایی برای به چالش کشیدن رفتارهای ضداجتماعی مجرمان و اصلاح آنها.
- مداخله زودهنگام شامل آموزش و مشاوره برای کمک به تغییر رفتار افراد ضد اجتماعی.
- حل و فصل اختلافات در مراحل اولیه قبل از تبدیل شدن آنها به رفتارهای ضد اجتماعی؛ از طریق خدمات میانجیگری رایگان و گوش دادن بی طرف به گفتگوی کسانی که درگیر اختلاف هستند و در نهایت ارائه راه حل برای دست یافتن به توافق متقابل.
مطلب مرتبط: چگونه خجالت را کنار بگذاریم؟
- گشت زنی منطقه‌ای پلیس و ثبت اطلاعات فردی که به شیوه‌ای ضداجتماعی عمل می‌کند، صدور جریمه برای رفتارهای ضداجتماعی جزئی، توقیف وسایل نقلیه ای که به طور بالقوه احتمال دارد به افراد دیگر آسیب برسانند و جمع‌آوری و مصادره مواد مخدر و مشروبات الکلی مشاهده شده در مکان‌های عمومی.
کلام آخر
در این مطلب با آسیب‌های اجتماعی و انواع رفتارهای ضد اجتماعی که منجر به این آسیب‌ها می‌شوند آشنا شدید و متوجه شدید که از طریق اقداماتی می‌توان از بروز بسیاری از رفتارهای ناهنجار ضد اجتماعی در جامعه جلوگیری کرد. شما با چه آسیب اجتماعی روبرو شده اید؟ خوشحال می‌شویم با ما در میان بگذارید.
با سلام و احترام
صحبت ها ، باورها و محتوای ارزشمندی است ، با تشکر فراوان
تیم محبوب بیشتر از یک ارزشمندی فراوانی دارد ، خوشبختانه ما میتوانیم با یادگیری این اموزش ها در شرایط کنونی جامعه به شکل بهتری زندگی کنیم و کمک کنیم تا جهان جای بهتری برای زندگی باشد