شخصیت، طرز تفکر، احساس و رفتاری است که فرد را از سایر افراد متمایز می کند. شخصیت یک فرد تحت تأثیر تجربیات، محیط (محیط اطراف، موقعیت های زندگی) و ویژگی های موروثی است. شخصیت یک فرد معمولا در طول زمان ثابت می ماند. اختلال شخصیت نوعی تفکر، احساس و رفتار است که از انتظارات فرهنگ منحرف می شود، باعث ناراحتی یا مشکلاتی در عملکرد می شود و در طول زمان ادامه می یابد.
10 نوع خاص از اختلالات شخصیت وجود دارد. اختلالات شخصیت الگو های رفتاری و تجربیات درونی بلند مدتی هستند که به طور قابل توجهی با آن چه انتظار می رود متفاوت است. الگوی تجربه و رفتار از اواخر نوجوانی یا اوایل بزرگسالی شروع می شود و باعث ناراحتی یا مشکلاتی در عملکرد می شود. بدون درمان، اختلالات شخصیت می تواند طولانی مدت باشد. اختلالات شخصیت حداقل بر دو مورد از این زمینه ها تاثیر می گذارد:
- طرز تفکر در مورد خود و دیگران
- روش واکنش عاطفی
- راه ارتباط با افراد دیگر
- روش کنترل رفتار
فهرست مطالب
انواع اختلالات شخصیتی
- اختلال شخصیت ضد اجتماعی: الگوی نادیده گرفتن یا نقض حقوق دیگران. فرد مبتلا به اختلال شخصیت ضداجتماعی ممکن است با هنجار های اجتماعی مطابقت نداشته باشد، ممکن است مکررا دروغ بگوید یا دیگران را فریب دهد یا ممکن است به صورت تکانشی عمل کند.
- اختلال شخصیت اجتنابی: الگویی از کمرویی شدید، احساس بی کفایتی و حساسیت شدید به انتقاد. افراد مبتلا به اختلال شخصیت اجتنابی ممکن است تمایلی به ملاقات یا هم صحبتی با افراد نداشته باشند، مگر این که مطمئن باشند که افراد مورد علاقه خود هستند، این افراد معمولا درگیر انتقاد یا طرد شدن هستند و ممکن است خود را به اندازه کافی خوب یا از نظر اجتماعی ناتوان بدانند.
- اختلال شخصیت مرزی: الگویی از بی ثباتی در روابط شخصی، احساسات شدید، تصور ضعیف از خود و تکانشگری. یک فرد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی ممکن است برای اجتناب از رها شدن، تلاش های مکرر خودکشی، نشان دادن عصبانیت شدید نامناسب یا داشتن احساس پوچی مداوم تلاش زیادی کند.
- اختلال شخصیت وابسته: الگویی از نیاز به مراقبت و رفتار مطیع و چسبنده. افراد مبتلا به اختلال شخصیت وابسته ممکن است در تصمیم گیری های روزانه بدون اطمینان از جانب دیگران مشکل داشته باشند یا ممکن است به دلیل ترس از ناتوانی در مراقبت از خود در تنهایی احساس ناراحتی یا درماندگی کنند.
- اختلال شخصیت هیستریونیک: الگویی از احساسات و توجه بیش از حد. افراد مبتلا به اختلال شخصیت هیستریونیک ممکن است زمانی که در مرکز توجه نیستند احساس ناراحتی کنند، ممکن است از ظاهر فیزیکی برای جلب توجه خود استفاده کنند یا احساسات شان به سرعت در حال تغییر یا اغراق آمیز باشند.
- اختلال شخصیت خودشیفته: الگویی از نیاز به تحسین و عدم همدلی با دیگران. یک فرد مبتلا به اختلال شخصیت خودشیفته ممکن است احساس بزرگی از خود، مهم بودن، احساس استحقاق، سوء استفاده از دیگران یا عدم همدلی داشته باشد.
- اختلال شخصیت وسواسی اجباری: الگویی از مشغولیت به نظم، کمال و کنترل. فرد مبتلا به اختلال شخصیت وسواسی – اجباری ممکن است بیش از حد بر جزئیات یا برنامه ها متمرکز باشد، ممکن است بیش از حد کار کند و برای اوقات فراغت یا دوستان خود وقت بگذارد یا ممکن است در اخلاق و ارزش های خود انعطاف ناپذیر باشد. (این همان اختلال وسواس فکری اجباری نیست.)
- اختلال شخصیت پارانوئید: الگویی از مشکوک بودن به دیگران و بدبینی یا کینه توز بودن آن ها. افراد مبتلا به اختلال شخصیت پارانوئید اغلب تصور می کنند که مردم به آن ها آسیب می رسانند یا آن ها را فریب می دهند و به دیگران اعتماد نمی کنند یا به آن ها نزدیک نمی شوند.
- اختلال شخصیت اسکیزوئید: جدا شدن از روابط اجتماعی و ابراز کمی احساسات. فرد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید معمولا به دنبال روابط نزدیک نیست، تنها بودن را انتخاب می کند و به نظر می رسد که به تمجید یا انتقاد دیگران اهمیتی نمی دهد.
- اختلال شخصیت اسکیزوتایپی: الگوی بسیار ناراحت کننده در روابط نزدیک، داشتن تفکر تحریف شده و رفتار غیرعادی. فرد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوتایپی ممکن است باور های عجیب و غریب یا رفتار یا گفتار عجیب و غریب یا عجیب داشته باشد یا ممکن است اضطراب اجتماعی بیش از حد داشته باشد.
تشخیص اختلال شخصیتی چگونه است؟
تشخیص اختلال شخصیت مستلزم آن است که یک متخصص سلامت روان به الگو های بلند مدت عملکرد و علائم تان نگاه کند. تشخیص معمولا در افراد 18 ساله یا بالا تر انجام می شود. افراد زیر 18 سال معمولا با اختلالات شخصیتی تشخیص داده نمی شوند زیرا شخصیت آن ها هنوز در حال رشد است.
برخی از افراد مبتلا به اختلالات شخصیتی ممکن است مشکلی را تشخیص ندهند. همچنین، افراد ممکن است بیش از یک اختلال شخصیت داشته باشند. تخمین زده می شود که 9 درصد از بزرگسالان ایالات متحده حداقل یک اختلال شخصیت دارند.
درمان اختلال شخصیتی به چه صورت است؟
انواع خاصی از روان درمانی برای درمان اختلالات شخصیتی موثر است. در طول روان درمانی، فرد می تواند بینش و دانشی در مورد این اختلال و آن چه در بروز علائم ایجاد می کند به دست آورد و می تواند درباره افکار، احساسات و رفتار ها صحبت کند.
روان درمانی می تواند به فرد کمک کند تا تاثیرات رفتار خود را بر دیگران درک کند و یاد بگیرد که علائم را مدیریت یا کنار بیاید و رفتار هایی را که باعث ایجاد مشکلات در عملکرد و روابط می شود، کاهش دهد. نوع درمان به اختلال شخصیت خاص، شدت آن و شرایط فرد بستگی دارد.
انواع رایج روان درمانی عبارتند از:
- درمان روانکاوی / روان پویایی
- رفتار درمانی دیالکتیکی
- درمان شناختی رفتاری
- گروه درمانی
- آموزش روانی (آموزش بیماری، درمان و راه های مقابله به فرد و اعضای خانواده)
دارو برای اختلالات شخصیتی
هیچ دارویی برای درمان اختلالات شخصیتی وجود ندارد. با این حال، دارو ها، مانند دارو های ضد افسردگی، دارو های ضد اضطراب یا دارو های تثبیت کننده خلق و خو، ممکن است در درمان برخی علائم مفید باشند. علائم شدید تر یا طولانی تر ممکن است نیاز به یک رویکرد تیمی شامل پزشک مراقبت های اولیه، روانپزشک، روانشناس، مددکار اجتماعی و اعضای خانواده داشته باشد.
راه های خود مراقبتی برای افراد اختلال شخصیتی
علاوه بر شرکت فعال در یک برنامه درمانی، برخی از راهبرد های خود مراقبتی و مقابله می تواند برای افراد مبتلا به اختلالات شخصیت مفید باشد.
- با شرایط آشنا شوید: دانش و درک می تواند به توانمند سازی و ایجاد انگیزه کمک کند.
- فعال شدن: فعالیت بدنی و ورزش می تواند به مدیریت بسیاری از علائم مانند افسردگی، استرس و اضطراب کمک کند.
- از مواد مخدر و الکل خودداری کنید: الکل و دارو های غیرقانونی می توانند علائم را بد تر کنند یا با دارو ها تداخل داشته باشند.
- مراقبت های پزشکی معمول را دریافت کنید: از معاینات یا مراقبت های منظم پزشک خانواده خود غافل نشوید.
- به یک گروه حمایتی از افراد مبتلا به اختلالات شخصیت بپیوندید.
- برای بیان احساسات خود بنویسید.
- تکنیک های آرام سازی و مدیریت استرس مانند یوگا و مدیتیشن را امتحان کنید.
- با خانواده و دوستان در ارتباط بمانید: از منزوی شدن خودداری کنید. اعضای خانواده می توانند در بهبودی فرد مهم باشند و می توانند با ارائه مراقبت های بهداشتی فرد بر روی موثر ترین راه های کمک و حمایت کار کنند، اما داشتن یک عضو خانواده با اختلال شخصیت نیز می تواند ناراحت کننده و استرس زا باشد. اعضای خانواده ممکن است از صحبت کردن با یک مشاور در این زمینه که می تواند برای مقابله با مشکلات کمک کند، سود ببرند.
اختلالات شخصیت در dsm-5
DSM-5 اختلالات شخصیت را بر اساس ویژگی های کلیدی مشترک به سه گروه یا خوشه سازماندهی می کند.
خوشه A
این اختلالات شخصیتی با رفتار های عجیب و غریب یا غیر عادی مشخص می شوند. افراد مبتلا به اختلالات شخصیتی خوشه ای A معمولا دچار اختلالات عمده در روابط می‌شوند، زیرا رفتار آن ها ممکن است عجیب، مشکوک تلقی شود.
اختلالات شخصیت خوشه A عبارتند از:
- اختلال شخصیت پارانوئید، که بین 2.3٪ تا 4.4٪ از بزرگسالان در ایالات متحده را تحت تاثیر قرار می دهد، علائم شامل بی اعتمادی مزمن و فراگیر به سایر افراد است. سوء ظن به فریب خوردن یا استثمار شدن توسط دیگران، از جمله دوستان، خانواده و شرکا.
- اختلال شخصیت اسکیزوئید که با انزوای اجتماعی و بی تفاوتی نسبت به افراد دیگر مشخص می شود. مردان را کمی بیشتر از زنان مبتلا می کند. افراد مبتلا به این اختلال اغلب به عنوان افراد سرد یا گوشه گیر توصیف می شوند، به ندرت با افراد دیگر روابط نزدیک دارند و ممکن است درگیر درون نگری و خیال پردازی باشند.
- اختلال شخصیت اسکیزوتایپی که شامل گفتار، رفتار و ظاهر عجیب و غریب و همچنین باور های عجیب و دشواری در ایجاد روابط است.
خوشه B
اختلالات شخصیت خوشه B با رفتار نمایشی یا نا منظم مشخص می شود. افرادی که دارای اختلال شخصیت از این خوشه هستند، تمایل دارند یا احساسات بسیار شدیدی را تجربه کنند یا رفتار های بسیار تکانشی، نمایشی، بی بند و باری یا قانون شکنی انجام دهند.
بیشتر بخوانید:
انواع رویکرد روانشناسی
اختلالات شخصیت خوشه B عبارتند از:
- اختلال شخصیت ضد اجتماعی، که در دوران کودکی خود را نشان می دهد، بر خلاف اکثر اختلالات شخصیتی دیگر (بیشتر آن ها تا نوجوانی یا بزرگسالی آشکار نمی شوند). علائم شامل بی توجهی به قوانین و هنجار های اجتماعی و عدم پشیمانی برای افراد دیگر است.
- اختلال شخصیت مرزی که با بی ثباتی در روابط بین فردی، احساسات، خودانگاره و رفتار های تکانشی مشخص می شود.
- اختلال شخصیت هیستریونیک، که دارای هیجانات و توجه بیش از حد است که اغلب منجر به رفتار های نامناسب اجتماعی برای جلب توجه می شود.
- اختلال شخصیت خودشیفته، که با خود محوری، تصور اغراق آمیز از خود و عدم همدلی با دیگران همراه است و اغلب ناشی از شکنندگی اساسی در احساس خود است
خوشه C
اختلالات شخصیت خوشه C با اضطراب مشخص می شود. افراد مبتلا به اختلالات شخصیتی در این خوشه تمایل به تجربه اضطراب و یا ترس فراگیر دارند.
اختلالات شخصیت خوشه C عبارتند از:
- اختلال شخصیت اجتنابی الگویی از بازداری و اجتناب اجتماعی است که ناشی از ترس از بی کفایتی و انتقاد دیگران است.
- اختلال شخصیت وابسته، که شامل ترس از تنها ماندن است و اغلب باعث می شود افرادی که این اختلال را دارند کار هایی انجام دهند تا دیگران را وادار به مراقبت از آن ها کنند.
- اختلال شخصیت وسواس فکری اجباری که با اشتغال ذهنی به نظم، کمال و کنترل روابط مشخص می شود. اگرچه نامی مشابه دارد، اما با اختلال وسواس فکری اجباری (OCD) یکسان نیست.
تفاوت اختلال روانی و اختلال شخصیت
اختلالات روانی چیست؟ اختلالات روانی به رابطه فرد با احساسات خود مربوط می شود. همه افراد بالا و پایین احساسی دارند. اما برای اکثر مردم آن ها کوتاه مدت و قابل کنترل هستند. اختلالات روانی باعث افزایش یا پایین آمدن هیجانی می شود که برای روز ها، هفته ها یا بیشتر طول می کشد. آن ها همچنین شدید تر از حد معمول هستند.
چه چیزی باعث اختلالات روانی می شود؟ تصور می شود که اختلالات روانی بیشتر ناشی از عوامل بیولوژیکی است تا عوامل روانی. علت اصلی اختلالات روانی، عدم تعادل در شیمی مغز است که می تواند ارثی باشد. با این حال، روانشناسی می تواند نقشی را ایفا کند، به ویژه در افسردگی شدید. رویداد های زندگی اغلب می توانند باعث ایجاد دوره های افسردگی اساسی شوند.
اختلالات شخصیتی چیست؟ اختلالات شخصیت الگو های فکری، اعتقادی و رفتاری است که با هنجار متفاوت است. این الگو ها برای هر نوع اختلال شخصیت متفاوت است. اختلالات شخصیت بر نحوه تعامل فرد با دیگران تاثیر می گذارد. این شامل نحوه ایجاد و حفظ روابط آن ها با خانواده، دوستان و آشنایان صمیمی است. افراد مبتلا به این اختلالات تمایل دارند الگو هایی را در روابط خود تکرار کنند که اغلب فرار، گیج کننده و دشوار است. برخی از اختلالات باعث می شود افراد به طور کامل از روابط اجتناب کنند.
چه چیزی باعث اختلالات شخصیتی می شود؟ به طور کلی تصور می شود که اختلالات شخصیت ناشی از رویداد هایی است که در دوران کودکی رخ داده است. این می تواند شامل غفلت، سوء استفاده یا رها شدن، ضربه روحی و سایر موقعیت های تاثیرگذار باشد. این تجربیات بر رشد شخصیت، روابط و تنظیم عاطفی تأثیر می گذارد.
بدترین نوع اختلال شخصیت
بد ترین نواع اختلالات شخصیتی شامل افرادی با شخصیت های پارانوئید، اسکیزوئید و اسکیزوتایپی است. این ها شدید ترین انواع اختلالات شخصیتی هستند
اختلالات شخصیت خوشه B شامل اختلال شخصیت ضد اجتماعی، اختلال شخصیت مرزی، اختلال شخصیت خودشیفته و اختلال شخصیت هیستریونیک است. این ها اختلالات کم تر شایع هستند، اما اغلب چالش برانگیز ترین برای درمان هستند. در این بین نیز درمان اختلال شخصیت مرزی از نظر تاریخی دشوار بوده است.
اختلالات شخصیتی که با افزایش سن مستعد بد تر شدن هستند عبارتند از: پارانوئید، اسکیزوئید، اسکیزوتایپال، وسواس فکری اجباری، مرزی، هیستریونیک، خودشیفته، اجتنابی و وابسته هستند.
سخن اخر
به یاد داشته باشید تمام اختلالات شخصیتی با مشاوره و روانشناسان می توانند کنترل و بهتر شوند فقط زمان بهبود هرکدام کمی متفاوت تر از دیگری است اما اگر به درمان های خود ادامه دهید تاثیرات آن را خواهید دید.
آیا شما هم تجربه های نزدیک به اختلالات شخصیتی داشته اید؟ چه راهکار هایی انجام دادید؟ می توانید در کامنت ها تجربه ها و سوالات خود را در این زمینه با ما به اشتراک بگذارید.
چرا اینقد کم؟
شما کانال تلگرام هم دارین؟
سلام
آیا امکان دارد که انسان از درون به این نتیجه برسد که ارزشی قبلا داشت در نهاد خویش، به ضرر وی منجر گردید و ضد آن ارزش را به عنوان ارزش من بعد حفظ کند، مثلا قبلا گوشه گیر و کم حرف بود بعد از سال ها ببیند که عایدش تنهایی بوده و حتی مجردی، لذا تصمیم بگیرد که کم حرفی و گوشه گیری را با حضور مداوم در همایش ها و مهمانی ها و گپ و گفت های گروهی به عنوان ارزش جایگزین تغییر دهد و این هم درحالی باشد که شخص، شخصیت کاملا درون گرایی داشته باشد، آیا امکان پذیر است؟ یا خیر، که احتمالا افسردگی و… نیز سراغ وی آید.
خیلی عالی بود ممنونم🌺🌹